Ý nghĩa của Tiết Thanh Minh
Tiết Thanh Minh là một đặc biệt quan trọng để con cháu thể hiện sự hiếu kính với tổ tiên,ông bà.
Với đạo lý "uống nước nhớ nguồn" từ xa xưa Tiết Thanh Minh đã trở thành ngày lễ quan trọng,thiêng liêng,đi sâu vào tiềm thức của người dân Việt Nam.
Thanh Minh tuy không phải là cái tết lớn nhưng lại gắn liền với đạo đức,với bổn phận con người Việt Nam - bổn phận của con cháu tưởng nhớ công lao của ông bà , cha mẹ. Đây chính là ngày giỗ tổ chung để mọi người có dịp báo hiếu, trả nghĩa, gọi là đền đáp phần nào ơn sinh thành tạo dựng của tổ tiên.
Con cháu quanh năm đi làm ăn xa cũng thường trở về vào dịp này để tưởng nhớ tổ tiên và sum họp với gia đình.Thông thường vào dịp này, người còn sống sẽ tổ chức tụ họp người thân,làm lễ tảo mộ, thăm viếng và dọn dẹp mộ phần của ông bà tổ tiên.
Tiết Thanh Minh là ngày lễ mang tính chất nhân văn, nhân đạo và chủ yếu mang tính chất tưởng niệm. vì vậy không nhất thiết chú trọng tới mâm cao cỗ đầy, càng khong nên cúng nhiều tiền vàng, đốt nhiều giấy mã, điều này không những lãng phí, làm ô nhiễm môi trường mà còn không có ý nghĩa về mặt tâm linh. An ủi người sống và nhớ tới người đã khuất là ở tâm tưởng, tấm lòng và chân thành.
Theo chuyên gia phong thủy, lễ cúng Thanh Minh sẽ gồm cúng ngoài mộ phần của người đã khuất và cúng tại gia.
- Cúng Thanh Minh tại gia thì tùy theo mỗi gia đình có thể làm mâm lễ cúng với đầy đủ xôi, gà ,cơm, canh, đĩa xào...hoặc chỉ đơn giản với hoa quả tươi, trà, thuốc lá...để mời người đã khuất về hưởng và chứng giám phù hộ độ trì cho con cháu trong nhà được an yên, tai qua nạn khỏi...
- Cúng Thanh Minh ngoài mộ phần: gia chủ chuẩn bị giấy tiền, vàng bạc, quần áo giấy, hương đèn, hoa quả, đồ cúng chay hoặc mặn tùy theo mỗi gia đình. Công việc chính là sửa sang các phần mộ của người đã khuất được sạch sẽ, đắp lại những nấm mồ cho đầy đặn, rẫy hết những cỏ dại và những cây hoang mọc trùm lên mộ cũng như tránh không để cho các loài động vật hoang dã như rắn, chuột đào hang ,làm tổ mà theo suy nghĩ của họ là có thể phạm tới linh hồn người đã khuất.
Bên cạnh những phần mộ được trông nom, chăm sóc còn có những phần mộ vô chủ không người thăm viếng. Những người có lòng nhân đức không khỏi mủi lòng thường cắm một nén hương, đốt nắm vàng mã cho những phần mộ này.
Tiết Thanh Minh nhắc chúng ta nhớ về quê hương, nguồn cội - chính là tài sản tinh thần vô giá đối với mỗi cá nhân chúng ta.